1. Mai vàng 5 cánh
Mai vàng 5 cánh là cây mai đại diện cho tất cả các loài mai. Vì dù cho có bao nhiêu loại mai vàng thì lúc nghe nhắc đến mai, thường ta nghĩ ngay đến loại 5 cánh cổ truyền này. Theo tục lệ, Tết tới, nhà nào cũng chưng mai, với lòng ý muốn được một năm đầy may mắn, vui tươi hạnh phúc
![](https://static.wixstatic.com/media/9ee869_88f214dc5c5e4286803460377f172d3f~mv2.png/v1/fill/w_73,h_54,al_c,q_85,usm_0.66_1.00_0.01,blur_2,enc_auto/9ee869_88f214dc5c5e4286803460377f172d3f~mv2.png)
Mai vàng 5 cánh còn chia ra:
+ Mai châu: Còn gọi nôm na là mai “trâu” vì hoa to và rất rộng rãi, mọc khắp nơi ở miền Nam, có nơi mọc thành rừng, cả núi như Mai Lĩnh, nhưng không sai hoa bằng mai sẻ. Loại mai này có hoa 5 cánh màu vàng tươi rất đẹp, rất được ưa chuộng để bác bỏ trong dịp Tết nguyên đán.
+ Mai liễu: Là cây mai vàng 5 cánh thường, nhưng cành nhánh mềm mại, oằn oại, rũ xuống như vây liễu. Hoa nở đầy cành phân phất theo chiều gió, trông rất quyến rũ.
+ Mai chùm gởi: Là cây mai có thân cứng, ở đầu cành nổi lên những khối u lớn, giống như chùm gởi. Ở chung quanh quéo khối u, mọc chi chít đầy tược non, đầy nụ hoa, khi nở thành một bó hoa to lớn trông thật đẹp. Có người còn gọi là “mai vương” vua các loài mai, hoặc mai “tỳ bà”, được trồng các vườn mai.
+ Mai thơm, Mai hương, Mai ngư: Cũng là cây mai 5 cánh thường, nhưng hoa có mùi thơm nhẹ nhõm, phảng phất lâng lâng, làm cho tâm hồn người thưởng thức càng thêm ham thích vui xuân! Mai thơm Huế rất quí, mắt nhặt, sai bông, cánh dày, lâu tàn. Đặc thù là cây mai này có lá non màu xanh chứ không phải là màu nâu đỏ hoặc hồng như các loài mai khác. Loại mai thơm ở Bến Tre cũng có. Tết vào vườn mai luôn luôn phảng phất có mùi hương thơm nhẹ.
+ Mai cánh nhọn: Mai cánh nhọn là cây mai vàng 5 cánh, có nụ hoa nhỏ và dài, nên nở ra cánh nhọn như hình ngôi sao. Do cánh hở, nên không mấy đẹp, ít được ưa chuộng, nhưng cũng rất sai hoa.
+ Mai cánh tròn: Là cây mai vàng 5 cánh lớn, tròn, kín, đẹp, rất dễ thương. Phần lớn đều thích cây mai này, có người còn quý hơn cây mai nhiều cánh, phổ quát màu, nhất là người Trung Hoa, Tết tới tậu tậu loại mai này về bác trong nhà.
+ Mai cánh dún: Đây là cây mai vàng 5 cánh to, đẹp, dún lại như có ren chung lòng vòng, xem rất lạ mắt, được nhiều người ưa chuộng trồng để chơi hoa. Cây này cũng sai hoa, Tết nở đầy cành phất phơ như đàn bướm vàng tung bay.
+ Mai rừng Cà Ná, Mai rừng Bình Châu: Đây là cây mai hoang dại, mọc tại khu rừng Cà Ná, Bình Châu, cũng thuộc họ mai, cây thân nhỏ èo uột, cành rất giòn, lá hình bầu dục, có răng cưa mịn, màu xanh bóng nhoáng, sờ thấy suôn sẻ chứ không thấy nhám như lá mai thường. Hoa 5 cánh màu vàng nhạt, cuống tương đối dài và có màu tím tím. Cây mai rừng này ko mấy đẹp, nhưng cũng là cây mai lạ.
+ Mai Vĩnh Hảo: Cây mai này do ông Kha Linh Vũ (Quy Nhơn) giới thiệu, cũng là cây mai hoang dã mọc ở vùng núi Vĩnh Hảo. Sắp Tết, người ta chặt đem về cắm ở bãi cát dưới đầu sông Dinh, huyện Phan Rang để bán. Đặc điểm cây mai này rất nặng, có thể gấp rưỡi mai thường khác, nên gọi là “mai đá”. Thân thật cứng, cành nhỏ, giòn, dễ gãy, lá nhỏ, lúc non màu xanh, trong như giấy. Hoa to, cánh phẳng, trong khoảng 12 - 16 cánh màu vàng rất đẹp và lâu tàn.
+ Mai chủy Hốc Môn: Đây là cây mai mới xuất hiện ở Hội Hoa Xuân thành thị năm 1994. Cũng thuộc họ mai, là cây mai rừng, loại mai đực, thân màu nâu, cuống lá rụng để dấu rất lớn, nên để tháp ghép với các loại mai khác. Lá lớn dài màu xanh bóng, chung vòng quanh có răng mịn. Hoa chùm dạng chủy như hoa điệp ta, màu vàng, nên gọi là mai chủy. Cây mai này ra hoa không đẹp lắm, nhưng là cây mai mới.
+ Mai lá quắn: Mai quắn, do lá to xoáy quắn lại rất lạ, hoa 5 -7 cánh to, nở xòe lớn nhưng 5 cánh cong cong trở lên như lòng thuyền, ngoài đầu hơi đo đỏ, hơi đẹp, nhụy cái lớn rất dài.
Mai sẻ là cây mai vàng 5 cánh nhỏ, nên goi mai sẻ. Nhưng đặc biệt là cây mai này có hoa chùm, rất sai hoa. Tết đến, hoa nhộn nhịp đầy cành, vàng tươi, lấp lánh, trông rất đẹp mắt.
+ Mai tứ quý: (danh pháp khoa học: Ochna atropurpurea) là một loại hoa mai có hoa màu vàng thuộc chi Ochna của họ [Ochnaceae], còn được gọi là nhị độ mai, tức mai nở hai lần, trước vàng sau đỏ.
Loại này nở hoa loanh quanh năm, tùy theo đặc trưng của từng dạng mai, có tên gọi khác nhau. Mai tứ quý Việt Nam cao khoảng 2-3m, còn những loài mai tứ quý ở Thái Lan và 1 số nước khác thuộc châu Á thì có thể cao tới 8m, hoa có con đường kính khoảng 4cm. Cây ra hoa trong khoảng tháng hai đến tháng 5 DL, có trái từ tháng 4 tới tháng 6. Người ta có thể nhân giống mai tứ quý bằng hạt, chiết cành hoặc giâm cành.
Trên thế giới có phổ quát loài mai vàng, đài hoa đỏ giống như mai tứ quý Việt Nam nên "mai tứ quý" nói chung có những tên công nghệ khác nhau: Ochna atropurpurea; Ochna atropurpurea DC; Ochna integerrima; Ochna serrulata... Người nước ngoài thường gọi mai tứ quý là "cây chuột Mickey" (Mickey- mouse plants), vì họ liên tưởng đài hoa đỏ và trái đen giống như khuôn mặt của con chuột nức tiếng này (chuột trong phim hoạt hình). Mai tứ quý Việt Nam thường có 2 tầng cánh, còn mai tứ quý nước ngoài chỉ có một tầng cánh, lá màu xanh đậm. Chúng sống trong môi trường có độ ẩm vừa phải, dat trong mai nhiều mùn và có ánh sáng trong khoảng 30 đến 50.
Hoa và trái mai tứ quý
Thường trên cây mai tứ quý hoa màu đỏ, hoa nở lần đầu có 5 cánh màu vàng, các cánh hoa rơi rụng rồi năm đài hoa đổi thành màu đỏ, úp lại ấp ôm lấy nhụy, trông giống như nụ hoa vừa nhú. Nhụy bên trong kết hạt rồi hạt lớn dần, đẩy 5 đài hoa bung ra trông như hoa mai đỏ vừa nở. Hạt ở giữa các cánh hoa có màu xanh khi còn non và đổi sang màu đen khi già.
+ Mai vàng yên Tử (ở vùng núi yên Tử, hình hai.1.33), chịu được lạnh, và hoa có mùi thơm. Hà Nội ở vĩ độ 20°53′ - 21°23N, có nhiệt độ làng nhàng mùa đông là 15.2°C, có lúc sụt xuống 2.7°C (tháng 1/1955). Ngược lại, Vịnh Hạ Long cũng có cộng vĩ độ (20°45′-20°50′ N), nhưng nhờ ảnh hưởng của biển, nhiệt độ trung bình mùa đông ấm hơn (16-18°C), và ít lúc xuống dưới 12°C. Truyền thuyết nghĩ rằng giống Mai yên ổn Tử này là con cháu của gốc Mai Vàng do vua trần Nhân Tông trồng trên núi lặng Tử lúc nhà vua đi tu (từ năm 1285 tới 1288).
Mai lặng tử nở hoa sau Tết Nguyên Đán, thông thường trong khoảng giữa tháng Giêng tới tháng 3 Âm Lịch.
2. Các loại mai vàng nhiều cánh
![](https://static.wixstatic.com/media/9ee869_6f660a619cbd42b192247884c30c94e4~mv2.png/v1/fill/w_70,h_34,al_c,q_85,usm_0.66_1.00_0.01,blur_2,enc_auto/9ee869_6f660a619cbd42b192247884c30c94e4~mv2.png)
a) Mai 9 cánh
Cây mai 9 cánh rất quí, là cây mai có 2 tầng cánh: một tầng 5 cánh và một tầng 4 cánh. Hoa nở lớn, xòe tròn, kín, đẹp hơn cây mai vàng 5 cánh.
b) Mai Giảo Thủ đức
Mai 18 cánh Bến Tranh. Là cây mai có ba tầng cánh, màu vàng, tròn kín, rất đẹp,nhưng tương đối nhỏ, nên ít được yêu thích so với các loại hoa phổ biến cánh khác.
c) Mai 12-14 cánh Tư giỏi.
Đây là cây mai có ba tầng cánh, cũng nở thẳng tròn, kín, đẹp, nhưng so với các loại mai Giảo 12 cánh, mai Huỳnh Tỷ 24 cánh thì nhỏ hơn.
d) Mai Cửu Long
Đây là cây mai gốc Mỹ Tho, hoa có ba tầng, 24 cánh, màu vàng. Đặc trưng cánh nhỏ, dài và nhọn, trông cũng rất lạ, nhưng hoa cũng nhỏ.
Là loại mai mới phát hiện,có hai tầng, 12 cánh to lớn, lớn hơn mai Giảo Thủ Đức và loại hoa chùm, nở đầy cành rất đẹp. Loại này cũng còn đang nhân giống. Loại hoa 12 cánh này có thể nói là hoa to nhất trong các loại mai vàng nào có giá trị nhất. Gần đây còn có mai Tai Tượng hoa rất to, rất đẹp .
e) Mai 24 cánh Thủ Đức
f) Mai Huỳnh Tỷ
g) Mai 120-150 cánh Bến Tre
![](https://static.wixstatic.com/media/9ee869_a0bb202ea3494715895687e94581211c~mv2.png/v1/fill/w_125,h_125,al_c,q_85,usm_0.66_1.00_0.01,blur_2,enc_auto/9ee869_a0bb202ea3494715895687e94581211c~mv2.png)